نظریه علمی نسبت به تاریخ تا آن زمان عبارت از این بود که حوادث عالم تغییراتی است‌ در سیاست یا در اجتماع، و این تغییرات تابع قوانین عمومی طبیعت است و افراد بشر در آن تأثیری ندارند.فرد یا بکلی از مرحله تأثیر خارج است یا تابع آن قوانین می‌باشد. بعبارت اخری روح زمان است که مردمان بزرگرا ایجاد میکند.

تصویر کارلایل

کارلایل برخلاف عقیده این مورخین و علما معتقد شد که فرد، مؤثر در زمان است و حوادث خارجی و تأثیرات محیط در او وزنی نخواهد داشت مرد بزرگ مافوق‌ محیط است. او مخلوق زمان و عصر خود نیست بلکه خالق آنست. او خادم تاریخ نیست‌ بلکه مخدوم آنست و بالاخره و تاریخ عالم عبارت است از سرگذشت زندگانی بزرگان.
برخلاف نظریه علمی مورخین کارلایل یک نتیجه عملی از نظریه خود گرفته است، وی می‌گوید:ما باید در برابر قهرمانان و بزرگان سر به اطاعت و تعظیم خم کرده‌ و تفوق آنان را اقرار نموده و مردان بزرگ را پرستش نمائیم و به این ترتیب نظریه‌ ضد دموکراسی را در تاریخ معتقد است و می‌گوید در هر عصر و زمان علاج مصائب‌ و بدبختی‌های هیئت اجتماعیه را از یک فرد که از غیب بیرون می‌آید و کاری می‌کند باید انتظار داشت. انبوه اجتماعات بشری بخودی خود نمیتوانند معماهای مشکل زندگانی را حل نمایند، محتاج به راهنمائی و هدایت رئیس و سرپرست می‌باشند. این سرپرستان و راهنمایان‌ جماعت بشری دارای نظرهای ثاقب هستند که بیشتر از دیگران باعماق اشیاء نفوذ نموده و بیشتر و بهتر از دیگران خیر و شر را تمیز می‌دهند و طریقه وصول بخیر را درمی‌یابند. عقیدهء تشکیلات دموکراسی که در سیاست امروزه تا این حد طرف توجه و ایمان‌ است اشتباهی است که عصر مکانیکی امروزه بر نوع بشر تحمیل کرده.بنظر او بار هیئت اجتماعیه بر دوش مرد تواناست.مرد توانا را در هر عصر و زمان باید جستجو کرد.

تصویر اولین چاپ کتاب کارلایل

در کتاب خود برای مرد توانا امثله متعدد آورده است و در مقاله اول او را بصورت اله اودن(Odin)خدای قدیم اسکاندیناوی مثال زده است و در مقاله دوم از مرد توانا در صورت پیغمبر بحث نموده و از محمد(ص)پیغمبر اسلام استشهاد کرده است. در مقاله سوم مرد توانا را در صورت شاعر شرح داده ودانته شاعر ایتالیائی‌ و شکسپیر انگلیسی را شاهد آورده است. (حکمت ۱۳۱۴, ۶۴)
این کتاب برای اولین بار به زبان عربی با نام «الأبطال» در مصر توسط محمد السباعی ترجمه و انتشار یافت و بعدها به سال ۱۳۱۲ش. بخش دوم این کتاب یعنی « THE HERO AS PROPHET. MAHOMET: ISLAM» توسط ابوعبدالله زنجانی از روی ترجمه عربی آن با نام «تاریخ حیات پیغمبر عظیم الشأن اسلام حضرت محمد بن عبدالله (ص)» در تبریز ترجمه و انتشار یافت. این کتاب آنچنان به مذاق مسلمان خوش آمد که علامه ادیب آیت الله محمدعلی اردوبادی نجفی (د: ۱۳۸۰ق.) شعری در وصف کتاب کارلایل سرود که در ابتدای ترجمه زنجانی به چاپ رسیده است. ترجمه ابوعبدالله زنجانی بعدها به سال ۱۳۴۶ش. توسط محمد صادقپور وجدی تصحیح و با تعلیقات ایشان توسط انتشارات سروش در تهران بازچاپ می‌گردد.

اولین ترجمه منتشره از کتاب کارلایل در ایران

بخش سوم این کتاب نیز به سال ۱۳۳۵ش. توسط حسام الدین امامی با عنوان «قهرمانان بصورت شاعر یا خداوندان شعر دانته- شکسپیر» ترجمه و توسط انتشارات کانون معرفت منتشر می‌گردد.
ترجمه بخشی از الابطال نیز توسط آیت الله محمود طالقانی به نگارش درآمده است که در کتاب مناره‌ای در کویر (مجموعه مقالات آیت الله طالقانی) چاپ و منتشر گردیده که البته حقیر آنرا رؤیت ننموده‌ام. متن اصلی این کتاب تا کنون بارها به صورت کامل و یا جزء به جزء چاپ و منتشر شده است.
جهت آشنایی بیشتر با توماس کارلایل
http://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Carlyle

جهت دانلود متن اصلی کتاب
http://books.google.com/books?id=Czx۰kvu-onIC&source=gbs_book_other_versions

جهت دانلود متن عربی کتاب
http://www.al-mostafa.info/data/arabic/depot۳/gap.php?file=۰۱۸۸۰۶.pdf

منابع
حکمت, علیاصغر. “توماس کارلایل.” تعلیم و تربیت, اردیبهشت ۱۳۱۴: ۵۷-۶۸.